werkboek 262 blz. voor prive-gebruik. tekst: Carla van Beers reageer en stuur mail

KUNST COLLECTIE Havenbaron Daniel George van Beuningen (1877-1955) woont en werkt bijna 50 jaar in Rotterdam voor de Steenkolen Handels Vereniging. Hij is medefinancier van het Feyenoord stadion en zijn verzameling (laat vijftiende en vroeg zestiende eeuwse) Nederlandse kunst waaronder ook, deze Kleine Toren van Babel van Pieter Brueghel de Oude. Van Beuningen bezoekt de Hofstad regelmatig. Harry van Wijnen schrijft in 2004 een biografie over het turbulente leven van de "Grootvorst aan de Maas". D.G.´s broer Hendrik Adriaan van Beuningen trouwt in 1907 met Anna Eschauzier ANNA ESCHAUZIER WOONT ALS KIND VAN 1884-1890 OP NR 119 (79) Paul Citroen (1896-1983) schilderde haar portret in 19??

KUNST DRUKKERIJ Anna´s broer Otto Louis Eschauzier is van 1925-1947 directeur van NV BOEK EN KUNSTDRUKKERIJ VH MOUTON & CO, samen met mededirecteur Johannes Eekhout. MOUTON & CO is een boek en plaatdrukkerij opgericht in 1884 in Den Haag. In 1922 verandert de naam in NV BOEK EN KUNSTDRUKKERIJ VH MOUTON & CO. Een van de commissarisen is Daniel Georg van Beuningen. ALS KIND WOONT OTTO LOUIS ESCHAUZIER VAN 1884-1890 OP NR 119 (79)

ARCHITECT (1) Anna´s andere broer is de architect Frits Eschauzier. In 1939 bouwt hij "Noorderheide" in Vierhouten De villa wordt bewoond door havenbaron D.G. van Beuningen. Hier hangen jarenlang zijn vele schilderijen, die later worden ondergebracht in het museum Boijmans Van Beuningen te Rotterdam. Jouke van der Werf schrijft in 1999 een boek getiteld "F.A. Eschauzier 1889-1957 een orde voor de zintuigen." In de jaren veertig en vijftig van de 20e eeuw is Eschauzier een belangrijke museumarchitect. Hij is betrokken bij de herinrichting van het Rijksmuseum en het Stedelijk Museum in Amsterdam en het Gemeentemuseum in Arnhem. NR 119 (79) IS HET GEBOORTEHUIS VAN FRITS ESCHAUZIER 1889

KUNSTENARESSEN Kunsthandel J. J. Mettes & Co wordt gerund door Jacques Joseph Mettes. Hij is de zoon van Jacobus Mettes, handelaar in huiden. Jacques wordt kunstschilder en boekhouder en ontwikkelt zich tot kunstexpert. J.J. Mettes & Co. verkopen o.a. werken van de schoonzusters Kate Bisschop Swift (1834-1928) en Suze Bisschop Robertson (1855-1922). Robertson was een van de eerste vrouwelijke studenten op de Haagse kunstacademie. In 1915 is haar werk op de elfde internationale kunst tentoonstelling in Venetie te zien, samen met Willem H. De Zwart, Hendrik Willem Mesdag, Willem Bastiaan Tholen, Joseph Mendes Da Costa, Willem Matthijs Maris, Willy Sluiters en de gezusters Schwartze. JACOBUS METTES WOONT VAN 1900-1901 ACHTER ZIJN SCHOENWINKEL OP NR 117 (79).

KUNSTENAARSFAMILIE Sara Bisschop, de dochter van het bekende kunstenaarsechtpaar Richard Bisschop en Suze Robertson kiest ook voor het kunstenaarsvak en ze trouwt met schilder, etser, tekenaar Christiaan Hendrik Eckhart, een telg uit de Eckhart meubelfamilie en de zoon van schilderes van stillevens en landschappen, Albertina Clasina Molijn. Zijn zus adopteert in 1915 de baby van een ongehuwde moeder. En zo groeit het kleinkind van G.B. van Aaken en C. A. de Weille op in deze kleurrijke kunstenaarsfamilie. C.A. VAN AAKEN-DE WEILLE WOONT MET HAAR MAN EN KINDEREN VAN 1893-1905 OP NR 119. VAN 1883 TOT 1917 IS G.B. VAN AAKEN EIGENAAR VAN HUIS EN WINKEL.

VROUWENPORTRET Jeanne van Aaken heeft haar kind afgestaan en pakt de oude draad van haar leven op, ze wordt weer verpleegster en gaat in 1915 intern op Oud Rosenburg wonen. De 52 jarige Eduard J. F. Houbolt, inspecteur van levensverzekeringen, staat nu als bewoner, in haar huis in de de Juliana van Stolberglaan, ingeschreven. Zijn zoon Eduard C. Houbolt (1885 - 1954) is kunstenaar, zijn oevre is heel gevarieerd en bestaat uit stillevens, landschappen, Bijbelse voorstellingen en portretten zoals hier boven is afgebeeld. Houbolt Sr. en Jr. zijn neef en achterneef van de 85 jarige Jacoba Houbolt. JACOBA HOUBOLT WOONT VAN 1905-1918 MET HAAR ZOON ARIE OUDSHOORN OP NR. 119, ZE HUREN DE DUBBELE BOVENWONING VAN G.B. VAN AAKEN.

DRUKWERK Jacoba Houbolt woont samen met haar zoon Arie Oudshoorn, die lithograaf en reclame tekenaar is. Hij heeft zijn werk aan huis. Sinds 1896 is de 19 jarige Hendrik Gerard de Smit bij hem in opleiding. Daarna komt hij bij Oudshoorn in dienst en enkele jaren later vertrekt hij naar de firma SMULDERS & CO waar hij carriere maakt en 11 jaar als mededirecteur de leiding heeft. Gesteund door het opkomende toerisme legt hij hier de basis voor de popularisering van de kaarten in Nederland. Zo worden de kaarten van Sleeswijk, Rutgers, Cito, ANWB e.a. door Smit bewerkt. In de jaren dertig vertrekt hij naar MOUTON & CO waar hij tot aan zijn pensioen werkzaam blijft. ARIE OUDSHOORN WOONT EN WERKT VAN 1905-1918 OP NR. 119

TOEGEPASTE KUNST Deze poster is gedrukt door SMULDERS & CO en ontworpen door Gerard Rutten voor het Roomsch Katholiek Nationaal Jeugdcongres in 1922. De jonge kunstenaar heeft ook een gebrandschilderd raam gemaakt voor Huize Boschzicht, de flat die door zijn vader Cornelis Rutten als ingenieur samen met de architect Willem Verschoor is ontworpen. Gerard Rutten schrijft hierover in zijn boek -mijn papieren camera, draaiboek van een leven- uit 1976, waarin hij terugblikt op zijn eigen werk als kunstenaar, decorontwerper en filmer. Gerard is de vader van Edwin Rutten, de levenslustige zanger en acteur, die ook bekend is als Ome Willem. CORNELIS RUTTEN WERKT VAN 1921-1923 OP NR. 119

ARCHITECT (2) In 1921 verplaatst Cornelis Rutten zijn werkzaamheden voor de Bouw en Exploitatie Maatschappij "De Moderne Woning" van zijn huis in de Beeklaan 273 naar het meer centraal gelegen adres van de Piet Heinstraat 119. Samen met de architect Willem Verschoor realiseert hij de eerste flat in Nederland (HUIZE BOSCHZICHT aan de Benoordenhoutseweg in Den Haag) en aan nieuwe projecten. Ze hebben contact met diverse bouwmaatschappijen die in o.a. in de Zoutmanstraat 48 gehuisvest zijn. Willem Verschoor is ook lid van de Haagse Kunstkring. De kring is een ontmoetingsplek waar beeldende kunst, literatuur, kunstnijverheid, muziek en theater samengaat met bouwkunst. HET KANTOOR VAN CORNELIS RUTTEN "DE MODERNE WONING" IS VAN 1921-1923 GEVESTIGD OP NR. 119

MAGISCH PALET Willem Maris, Jacobszoon krijgt regelmatig portretopdrachten van vrienden en relaties. Zo heeft hij ook Rins Hartman, directeur van de Zuid Hollandse Bouwgrond Maatschappij en NV Het Klaverblad, op een groot doek geschilderd en maakt hij fraaie aquarellen van zijn drie kinderen. Maris heeft een uitgesproken eigen wijze van kleurgebruik, het wordt een lumanistisch palet genoemd. Helene Garnier is vaak model voor zijn vrije werk en dan zijn er ook vrouwen van wie de namen niet te achterhalen zijn. Bovenstaand portret lijkt erg veel op de schoonzus van Rins Hartman, zij heet Catherina Orlieëns. (Vrouwenportret met hoed, RKD, nr 68150 / 0000126860) CATHARINA ORLIEENS WOONT VAN 1923-1924 OP NR. 119

KUNST WERELD Charley Toorop schilderde bovenstaande portretgroep van H.P. Bremmer (links) en zijn vrouw Aleida Beekhuis (rechts) met kunstenaars uit hun tijd 1936-1938.(thans in museum Kroller-Muller) de Haagse kunstkenner Bremmer is een spil in de Nederlandse kunstwereld in de eerste helft van de 20e eeuw. Hildelies Balk schreef in een biografie over hem, uitgegeven bij Thoth 2006. Bremmer adviseerde Mw. Kroller-Muller bij het aanleggen van haar moderne kunstverzameling. zijn pupil Dirk Hannema adviseerde D.G. van Beuningen. Mw. van Beuningen volgde ook lessen bij Bremmer. Bremmers schoonzus heette Jennie Beekhuis JENNIE BEEKHUIS WOONT VAN 1923-1929 OP NR. 119

IMPRESSIONIST Dit schilderij is van Isaac Israels, een gevierd kunstenaar en zoon van de bekende schilder en graficus Jozef Israels. Isaac komt, begin jaren twintig, na vele omzwervingen terug naar ´s Gravenhage en gaat in het ouderlijk huis op de Koninginnegracht wonen. op 2 Februari 1925 publiceert "Het Vaderland" een groot artikel over hem naar aanleiding van zijn zestigste verjaardag. in 1924 verhuist zijn 67 jarige neef Herman Reijzer met zijn tweede vrouw vanuit Amsterdam naar Den Haag. ze huren een etage bij Jennie Beekhuis. VAN 1924-1927 WONEN HERMAN REIJZER EN KEETJE DE GROOT OP NR. 119

DANSERES Danseres Darja Collins had een kortstondige affaire met de schrijver A. den Doolaard, hij noemde haar een ongrijpbaar natuur verschijnsel, zij was een en al zorgeloze levenslust, maar ze trouwde met de dichter Slauerhoff van wie ze na vijf jaar huwelijk in 1935 scheidde. Gerard Rutten schrijft: Darja Collins, de danseres, een van de mooiste vrouwen uit mijn jeugd die ik ooit heb gekend en verzuimd te beminnen. men heeft toch te haastig geleefd... Collins had een dienstmeisje die van 1919 tot 1925 voor haar werkte, haar naam is Johanna Smulders. JOHANNA SMULDERS WOONT VAN 1946-1949 OP NR. 119

ED JESKA Jan Staats Kiewiet (1899-1977) is een Haagse kunstschilder en graficus, hij werkte onder de naam Ed Jeska. Voor de oorlog was hij ook kunsthandelaar in de passage. In zijn huis in het Bezuidenhout bewaarde hij schilderijen, waaronder een echte "Jan Lievens", bekend als leerling van Rembrandt. Jan (Ed Jeska) was 3 x getrouwd. Met zijn tweede vrouw Anna G. Wigleven kreeg hij twee kinderen. Anna had al een zoon uit haar eerste huwelijk, de jongen (Johan) groeide van zijn derde tot zijn veertiende jaar op met Jan Staats Kiewiet. Kiewiet had in de Molenstraat, op de hoek van het Noordeinde, een ruilbeurs. In 1943 scheidde Anna van hem. Als Johan in 1943 gaat trouwen gaat hij bij zijn oma, de weduwe Stutterheim, inwonen. DE KLEINZOON VAN DE WEDUWE STUTTERHEIM - ETERMAN WOONT VAN 1943-1947 OP NR. 119

MARTEN TOONDER Het personage van kunstschilder Terpen Tijn van Marten Toonder, die hij in 1944 in Tom Poes en de meesterschilder liet debuteren is gebaseerd op de Haagse kunstenaar Johan Diekman. Voor de oorlog signeerde hij zijn werken met de naam van zijn moeder: Eterman. Toonder schrijft in zijn autobiografie hoe Diekman hem in de oorlog met goudstaven geholpen heeft zodat hij zijn studio in Amsterdam niet hoefde te sluiten. Net als Han van Meegeren , die in mei 1945 gearresteerd werd, schilderde Diekman oude meesterwerken. Johan Diekman is een zoon van Agatha en een neef van de weduwe Stutterheim. DE WEDUWE STUTTERHEIM - ETERMAN WOONT VAN 1939-1950 OP NR. 119

VERVALSING Mr. Gerardus Johannes Wiarda trad als rechter commissaris in Amsterdam op in de zaak tegen Han van Meegeren, vervalser van oude meesterwerken. In 1946 stelde hij een onderzoek in naar de echtheid van twee werken van Pieter de Hoogh en zes schilderijen van Vermeer (waaronder het door D.G. Van Beuningen in 1939 aangekochte Laatste Avondmaal). Van Meegeren was geen ontkennende verdachte waartegen men bewijzen moest verzamelen. Het was omgekeerd. Om te kunnen te bewijzen dat Van Meegeren werkelijk in staat was tot het namaken van een meesterwerk werd hij opgesloten en maakte hij nog een vervalsing. Wiarda kwam in 1957 als commissaris bij het Mullerfonds in 1968 werd hij voorzitter. HET MULLERFONDS WAS VAN 1941 TOT 1971 EIGENAAR VAN HET PAND 117/119

DYNAMIC DESIGN John Bakker (1947 - 2006) was muzikant, striptekenaar en kunstschilder. Hij is bekend van de stripheld "Blook" uit het weekblad Pep. Halverwege de jaren zestig maakte hij furore in Den Haag als eerste beatnick met lang haar (40 cm) Hij was zanger van de band "Kick". Later vormde hij met Henk Jantzen het bluesduo "The Subterraneans". In 1975 stopt Bakker als striptekenaar en wordt commercieel vormgever en schilder. Hij deelt werkruimte met vrienden die een reclame en ontwerpbureau genaamd "Dynamic Design" hebben. Ze zitten achter de winkel "Right Track", waar antiek & curiosa, gespecialiseerd in Art Deco, verkocht worden. JOHN BAKKER WERKT IN 1977 IN DE WERKRUIMTE OP NR 117.